ارزیابی توزیع زیست محیطی فلزات سنگین در رسوبات رودخانه دوهزار با استفاده از شیوه های آماری چند متغیره و شاخص های زیست محیطی

نویسندگان

  • حنانه السادات نصر کارشناس ارشد زمین شناسی گروه علوم زمین، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس ، چالوس، ایران.
  • محمد رضا انصاری استادیارگروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس، چالوس، ایران
چکیده مقاله:

رسوبات رودخانه دو هزار تنکابن حاوی مقادیر فلزات سنگین بالایی بوده و به این منظور، رسوبات این رودخانه، برای تعیـین غلظت فلزات سنگین و شدت آلودگی، تحت  آنالیز شیمیایی واقع شدند. در واقع، هدف این پژوهش، ارزیابی میزان آلودگی فلـزات سـنگین   As ،Pb ،Ni ،Mn ،Cr ،Zn ،Mo ،Cu ،Co،  Feدر رسوبات رودخانه ایی بوده اسـت. در ایـن پـژوهش، شاخصهای آلودگی نظیر ضریب آلودگی، شاخص بار آلودگی، فاکتور غنی شدگی و شاخص زمین انباشتگی استفاده شد، و لذا با توجه به میانگین غلظت عناصر سنگین در کلیه ایستگاه ها بیشترین مقدار میانگین  عناصر متعلق به عنصر آهن بوده و کمترین میانگین غلظت عناصر متعلق به عنصر مولیبدن می باشد ، بنابراین میانگین تغییرات غلظت عناصر  بشرح زیر می باشد   Fe> Mn> Zn> Cr> Ni> Pb> Cu> Co> As> Mo غلظت فلزات سـنگین در نمونه های قابل بررسی ارزیابی شد. با توجه به محاسبه شاخص زمین انباشتگی برای فلزات سنگین با توجه به جدول کلاسه بندی فاکتور EF بیشترین تعداد ایستگاهها با 84.88 درصد در طبقه دوم به معنی آلودگی متوسط قرار گرفته اند  و  مابقی ایستگاهها  با  12.79درصد در طبقه اول به معنی فاکتور آلودگی پائین  و 2.33 درصد در طبقه سوم آلودگی قابل توجه قرار گرفته اند.در این پژوهش از مطالعات آماری ضـریب همبـستگی و آنـالیز خوشه ای و آنالیز فاکتور جهت  یافتن منشأ  فلزات سنگین موجود در رسوبات، الگوی پراکنش عناصر و ارزشیابی زیست محیطی وضعیت موجـود در منطقـه مـورد مطالعـه کمک گرفته شد. نتایج به دست آمده از مطالعات ژئوشیمیایی، آماری به کارگیری صحیح آمار چند متغیره و محاسبه شاخص های آلودگی، فاکتور غنی شدگی، شاخص زمین انباشتگی، ضریب آلودگی و شاخص بار آلودگی برای نمونـه هـای رسـوب، تأییدکننـده غلظتهای بالای این فلزات است. نتایج به دست آمده از آنالیز فاکتوری و آنالیز خوشه ای میزان بار فلز سـنگین بـر نمونـه هـای رسوبات منطقه مورد مطالعه با نتایج حاصل از محاسبه ضریب آلودگی برای ایستگاه های نمونه برداری مطابقت کامل دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کاربرد روش های آماری چند متغیره و شاخص های زیست محیطی در ارزیابی توزیع فلزات سنگین

تکنیک های آماری چند متغیره مانند تجزیه ضریب همبستگی، تجزیه مولفه­های اصلی و تجزیه خوشه­ای برای غلظت کل فلزات سنگین در خاک­های اطراف مجتمع مس سرچشمه که یکی از بزرگترین معادن مس میوسن جهان می­باشد به کار گرفته شد. تعداد 100 نمونه خاک سطحی از خاک های اطراف معدن و مجتمع فرآوری، برداشت و با استفاده از روش هضم چهار اسید و به کمک دستگاه (icp-oes) غلظت کل فلزات سنگین اندازه­گیری گردید. شاخص­های زمین­ان...

متن کامل

ارزیابی ریسک زیست محیطی و بوم شناسی فلزات سنگین در رسوبات سطحی رودخانه چشمه کیله، مازندران

Background and Objective: Heavy metals contaminations are readily bioaccumulated in aquatic systems and lead to increased concentrations in food chains, posing a serious threat to human health, water-related organisms and aquatic ecosystems. The purpose of the present study was to determine the concentration of heavy metals in surface sediments of CheshmehKile River, to evaluate environmental a...

متن کامل

ارزیابی ژئوشیمیایی و زیست محیطی فلزات سنگین در خاک های حاصل از شیست های گرگان

در این مقاله، نقش مجموعه دگرگونی گرگان به عنوان منبع زمین­زادی فلزات سنگین، در خاک­های نواحی جنوبی گرگان و کردکوی، مورد بررسی قرار گرفته است. به همین دلیل، برخی از پارامترهای مهم شیمیایی خاک از قبیل pH, EC و CEC، و همچنین غلظت فلزات سنگین در 14...

متن کامل

ارزیابی زیست محیطی آلودگی خاک منطقه فرومد به فلزات سنگین با استفاده از استخراج ترتیبی

عواملی از قبیل استخراج منابع معدنی و معدنکاری باعث ایجاد آلودگی منابع خاک به فلزات سنگین می گردد. در این تحقیق نمونه‌های رسوب برداشت شده از منطقه معدنی کرومیت فرومد با استفاده از روش استخراج ترتیبی، فلزات سنگین مورد بررسی قرار گرفت تا منشا این فلزات در رسوبات منطقه مشخص گردد. آنالیز نمونه های خاک نشان داد،غلظت عناصر کروم و نیکل در رسوبات منطقه بالاتر از مقدار آن در شیل جهانی می باشد. نقشه توزیع...

متن کامل

ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر جریان زیست محیطی رودخانه با استفاده از شاخص های هیدرولوژیکی مطالعه موردی: رودخانه ی کردان

کشور ما با توجه به قرار گرفتن در عرضهای جغرافیایی پایین از اثرات ناشی از پدیده تغییر اقلیم مصون نبوده و بیشترین تبعات منفی این پدیده را متحمل خواهد شد. از اینرو لازم است که تاثیر این پدیده به ویژه در پیکره های آبی کشور به عنوان آسیب پذیر ترین بخش، از جنبه‌های مختلف محیط زیستی مورد ارزیابی قرار گیرد. هدف اصلی در این مطالعه بررسی اثر پدیده تغییر اقلیم بر روی تغییرات رژیم هیدرولوژیکی یکی از سیستم‌...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 13  شماره 48

صفحات  1- 20

تاریخ انتشار 2019-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023